Septembar 2021.

[sanjin]

Pocinje klimatoloska jesen, drugari.
Podgorica 20 stepeni.

[SnowHunter]

Treća dekada avgusta je prekinula ljetnju sušu i vrelinu. Donijela je prve ozbiljnije padavine nakon više mjeseci (prosjek na nivou CG oko 60 mm) i veliki pad temperature. Srednje temperature na glavnim stanicama su na nivou starog prosjeka, ali znatno hladnije u odnosu na prethodnih 13 godina:



Dekada je bila najhladnija još od 2006, brojke na uzorku od 8 glavnih stanica od 2009:



U Podgorici dekada je bila hladnija od all-time prosjeka za 0.3°C, u odnosu na stari referentni period (1961-1990) i cijeli period meteo osmatranja pripada kategoriji normalno, u odnosu na novi referentni period (1991-2020) pripada kategoriji hladno:



Nakon 6 uzastopnih dekada toplijih od novog prosjeka, ova je bila duboko u plavom:



Hladna treća avgustovska dekada je učinila da ovo ljeto na uzorku od 8 glavnih stanica bude tek četvrto najtoplije od 2009. Rekordno toplo ostaje ljeto 2012, slijede 2017. i 2015.

[sanjin]

Nakon nekoliko prijatnih večeri i jutara, noćas sparno.

[Matija Milosevic]

Ne prijavljujete ovaj potop u PG juce
200 litara kise 

[Aquaria]

Pa, potopljeni smo, kako da prijavimo?

Sent from my WAS-LX1 using Tapatalk

[SnowHunter]

Nakon tri sušna mjeseca (maj, jun, jul) avgustovske padavine su završile u zoni normalno - na prostoru Crne Gore skoro tačno na višegodišnjem prosjeku.

Mjesečne padavine u brojkama:

Dragalj  162 mm
Herceg Novi  140 mm
Njeguši  139 mm
Crkvice  126 mm
Budva  117 mm
Štitarica  99 mm
Mateševo  95 mm
Kolašin  94 mm
Cetinje  92 mm
Studeno  89 mm
Golubovci  79 mm
Šćepan Polje  77 mm
Šavnik  76 mm
Nikšić  75 mm
Stabna  75 mm
Mokro  74 mm
Plužine  72 mm
Boan  70 mm
Gradac  69 mm
Gornja Bukovica  68 mm
Andrijevica  68 mm
Žabljak  68 mm
Ubli  66 mm
Pljevlja  65 mm
Bijelo Polje  64 mm
Pošćenje  64 mm
Njegovuđa  64 mm
Donja Dobrilovina  64 mm
Berane  60 mm
Ulcinj  60 mm
Tivat  59 mm
Bar   58 mm
Virpazar  57 mm
Kovren  55 mm
Kosanica  53 mm
Danilovgrad  52 mm
Masline  46 mm
Podgorica  46 mm
Rvaši  43 mm
Plav  43 mm
Rožaje  37 mm
Velika  34 mm

Gornje brojke su informativne, nadam se da su neke i tačne.  Brojka za Tivat sigurno nije tačna, jer u synopu nama padavina od 24/25 avgusta iako su uredno u tipu vremena bilježeni pljuskovi. Tivatskih synopa sada nema nakon 18 UTC, pa više nije moguće računati srednju temperaturu. Takođe, tek sam primijetio da je već nekoliko mjeseci temperatura u 20 UTC samo ona prepisana iz prethodnog sata, pa srednje temperaturne brojke koje sam postavljao za Tivat u prethodnih nekoliko mjeseci nijesu dobre. Nešto ne štima sa aerodromskom meteo službom.    Srećom, ekstremne temperature su OK.

Prostorni raspored, najviše kiše u zaleđu Boke i dijelu Jadrana, kao i oko Kolašina:



Kada je u pitanju ostvarenost padavina Primorje je bilo iznadprosječno, manjak padavina je izražen u dijelu ZB ravnice i posebno na sjeveroistoku:



Godišnje padavine su i dalje uglavnom u zoni normalno i nešto iznad prosjeka. Primjeri Pljevalja i Podgorice:

[Milossss]

Ух, хладно јутро. 7° код нас. А у Косаници јутрос мраз.. -0.6°.

[Matija Milosevic]

Jutros 4.7 u KL

[SnowHunter]

Već je pomenuto da smo jutros imali prvi mraz u ovoj sezoni, Kosanica je mjerila -1.0°C. Ovo nije najraniji zabilježeni mraz u prethodnih 15-ak godina, Žabljak je 02.09.2010. išao do -1.3°C. Tada je Kolašin mjerio +0.3°C, Rožaje i Šavnik +1°C. Da podsjetim ovdje još jednom na zanimljivost da najniža ikada izmjerena septembarska temperatura u Crnoj Gori pripada Grahovu, gdje je 30.09.1970. mjereno čak -9.2°C.

Malo temperaturnih brojki iz prethodnog mjeseca. Prve dvije dekade vrijeme je bilo u zoni ekstremno i vrlo toplo, treća dekada je donijela veliko osvježenje. Cijeli mjesec je završio značajno iznad starog referentnog prosjeka, prosječno odstupanje na 9 glavnih stanica je +2.7°C, relativno najtopliji su bili Kolašin i Žabljak:



U odnosu na prethodnih 13 godina odstupanje je neuporedivo manje, a pripadajuća kategorija je normalno. Čak su neke stanice na jugu bile hladnije od novog prosjeka:



Podgorički avgust 2021. je bio daleko od bilo kakvih rekorda, u odnosu na cijeli period meteo osmatranja pripada kategoriji toplo, u odnosu na novi referentni period 1991-2020 kategoriji normalno:



Mjesečni padavinsko-temperaturni graf po metodi tercila - avgust je bio normalno kišan i topao. Iz današnje perspektive avgusti 1968. i 1976 izgledaju strašno  :



Pljevaljska avgustovska istorija, zanimljivo da je i dalje najtopliji daleki avgust 1952:



Prema metodi tercila Pljevlja takođe imaju kombinaciju toplog i normalno kišnog mjeseca:



Slijede srednje mjesečne temperature na većem broju stanica. Za sve stanice, osim privatnih AMS, za izračun Tsr korištena je klimatološka formula. Zanimljivo kako je Žabljak opet značajno topliji od nekih nižih stanica:



U zoni 500-1000 m uvjerljivo najhladniji je Gradac, još uvjerljivije najtopliji Nikšić:



Na jugu Podgorica kao po običaju najtoplija, primorske stanice imaju vrlo ujednačene srednjake:



Raspon temperatura je bio nešto niži nego u junu i julu, išli smo od kosaničkih +0.4°C do danilovgradskih +41.5°C. Scatter graf sa raspodjelom srednjih maksimalnih i srednjih minimalnih temperatura za veliki broj stanica. Zanimljivi su Crkvice i Kovren, očito se radi o provjetrenim lokacijama gdje maksimumi ne idu visoko, a minimumi ne idu nisko:



Srednje, maksimalne i minimalne vrijednosti ekstremnih temperatura u brojkama, nažalost nema bjelasičkih stanica koje su poodavno offline. Danilovgrad je imao značajno više maksimalce od Podgorice, dok kosanički minimumi nemaju premca:



Na jugu su većinom svi avgustovski dani bili ljetnji, dok je broj tropskih dana niži nego u prethodnom mjesecu:



Kad su tropske noći u pitanju Budva, Podgorica i Bar su na čelu. Na listi je i Andrijevica, gdje je u pitanju noćni minimu (02.avgust) koji se zvanično neće računati u tropsku noć jer je najvjerovatnije tokom naredne večeri temperatua pala ispod 20°C:



Dodaću kasnije nešto zbirne ljetnje statistike...

[Matija Milosevic]

Ne moras nista Snow 
Ovo je ludilo eto tako
Ovaj Avgust 1968 je bio februar u ljeto 
Nesto nevidjeno

[Fraka]

Kosanica jutros - 0.59. Zadnjih 14 dana bijah po Durmitoru, tako da sam obiso sve ove stanice. Kakav šok su bije ove dvije sedmice nakon onog pakla cijelo ljeto

[Matija Milosevic]

Danas velika razlika izmedju sjevera i juga
Kod mene 20.1 C

[SnowHunter]

Malo obećanih ljetnjih klimatskih brojki. Početak ljeta je bio relativno svjež, centralni dio ekstremno topao (podsjetiću da je zabilježen rekordno topli 60-dnevni period) i sušan, dok je zadnja avgustovska dekada donijela prohladno i kišovito vrijeme. Kad se ''promućka'' i uprosiječi - ljeto je na teritoriji Crne Gore bilo toplo i sušno u centralnim i južnim predjelima, a na sjeveru toplo i normalno kišno.

Padavinske brojke na dostupnim stanicama:

Pljevlja  249 mm
Rožaje  227 mm
Dragalj  225 mm
Njeguši  222 mm
Njegovuđa  199 mm
Donja Dobrilovina  194 mm
Kovren  181 mm
Gradac  176 mm
Andrijevica  175 mm
Berane  174 mm
Herceg Novi  173 mm
Žabljak  170 mm
Studeno  164 mm
Šćepan Polje  156 mm
Štitarica  155 mm
Bijelo Polje  154 mm
Kosanica  153 mm
Stabna  149 mm
Cetinje  147 mm
Crkvice  144 mm
Gornja Bukovica  144 mm
Mateševo  143 mm
Šavnik  139 mm
Budva  131 mm
Kolašin  129 mm
Ubli  124 mm
Mokro  119 mm
Boan  118 mm
Plužine  118 mm
Nikšić  117 mm
Golubovci  114 mm
Pošćenje  112 mm
Plav  110 mm
Velika  95 mm
Danilovgrad  85 mm
Bar   84 mm
Ulcinj  81 mm
Masline  79 mm
Podgorica  77 mm
Virpazar  66 mm
Rvaši  50 mm

Prostorni raspored, sjever i sjeveroistok, kao i zaleđe Boke najkišniji, ZB ravnica i krajnji jug najsušniji:



Na cijeloj teritoriji Crne Gore ostvarenost padavina je nešto iznad 60%, relativno najkišniji je kranji sjever, relativno najsušniji su centralni predjeli, posebno ZB ravnica:



Srednje temperature na glavnim stanicama uz odstupanje od dva različita perioda:



Hladna treća dekada avgusta je ljeto spustila na poziciju četvrtog najtoplijeg od 2009, najvjerovatnije se radi o petom najtoplijem ljetu od 1949 (ispred je još ljeto 2003):



Srednje ljetnje temperature su se kretale od 15.6°C u najhladnijoj Gornjoj Bukovici do 28.2°C u najtoplijoj Podgorici. Cijela Crna Gora na jednom mjestu:



Osim kod 4 privatne AMS (Njeguši, Rvaši, Dragalj i Studeno) sve brojke su dobijene uz pomoć klimatološke formule. U Pljevljima je ljeto 2021. bilo peto najtoplije od 1949. uz odstupanje od prosjeka od +1.9°C. Prema metodi percentila u odnosu na cijeli period meteo mjerenja pripada kategoriji vrlo toplo:



Prema metodi tercila pljevaljsko ljeto je bilo toplo i kišno:



Podgoričko ljeto je takođe bilo peto najtoplije, uz odstupanje od +2.4°C u odnosu na cijeli period meteo osmatranja:



Prema metodi tercila ljeto je bilo toplo i sušno:



Barsko ljeto je bilo sedmo najtoplije u istoriji meteo osmatranja, odstupanje kao i podgoričko +2.4°C:



Prema metodi tercila ljeto je bilo toplo i sušno:



Par tabela sa ektremnim temperaturama i neću više gnjaviti... 

Apsolutni ljetnji raspon temperature iznosio je 46°C, od kosaničkih -3.2°C do danilovgradskih +42.8°C. Kad su u pitanju maksimalne temperature, Danilovgrad je imao čak 12 dana iznad 40°C, najviše tropskih dana (njih 79) zabilježila je Podgorica, a zanimljivo je da su samo Virpazar i Petrovac kompletirali sve ljetnje dane. Neuobičajeno veliki broj tropskih dana su zabilježile neke visoke stanice na sjeveru, poput Šavnika i Kolašina (po tom pitanju je samo ljeto 2012. bilo jače). Sve brojke u vezi maksimalnih temperatura u jednoj tabeli:




Najviše minimume bilježi Budva, kao i najveći broj tropskih noći, Podgorica nimalo ne zaostaje. Sedam stanica je zabilježilo mrazne dane, najviše Kosanica - njih 5. Dio novih AMS u ruralnim područjima, čak i u ovako toplom ljetu, bilježi neobično niske minimume. Dio je do mikrolokacijskih karakteristika i nadmorske visine, a dio svakako i do odsustva antropogenog ''zagađenja'' u vidu asfalta, betona i visoke gradnje. Sve brojke u vezi minimalnih temperatura u jednoj tabeli:




Najveću prosječnu relativnu vlažnost bilježi Gradac, najmanju Podgorica. Od stanica koje mjere insolaciju, najmanja je bila u Pljevljima, najveća u Ulcinju, itd, itd.

Jesen je krenula u najljepšem tipu toplog vremena,  a kakav će biti završni račun znaćemo za manje od tri mjeseca...

[Matija Milosevic]

  vrh

[sanjin]

SnowHunter, bilo je uživanje čitati. Kao esej.
Ulcinj je juče dogurao do 34 stepena. Podgorica do 31. Danas za par stepeni niže temperature na jugu.

[Mladen]

Svaka čast Snow! 

[Milossss]

Jutros u Kosanici mraznih -2.3°C, a u Podgorici tropska noc, +21°C
Danas najtopliji Danilovgrad sa 30.5°C.. Na nivou Cg, danasnja amplituda izmedju najnize minimalne,i najvise maximalne temperature, iznosi 32.8°.

[Poledica]

Oblacan  dan ali bez kise.

[Matija Milosevic]

Jedna iz Tivta danas
Sve su prilike da cu zbog posla sledeci period biti dolje
Trenutno sam u PG prijatno je

[Poledica]

Lijepa dan ,idealan   

[Poledica]

Popodne dobar pljusak pade,sig jedno sat je trajalo.

[SnowHunter]

Lijepa dekada iza nas - noći svježe, dani topli taman koliko treba.  Idealno vrijeme za boravak na otvorenom. Padavina praktično nije ni bilo. Srednje temperature na glavnim stanicama uz odstupanje od prosjeka 2009-2021:



Sjever je relativno hladniji od juga. Zanimljivo da iako je i dalje topliji dio godine, ovako stabilan anticiklon daje srednje temperature ispod prosjeka. Razlog su vrlo niski minimumi, a lokacije poput Kosanice (4) i Njegovuđe (1) su zabilježile prve mrazne dane. Upravo ove dvije lokacije imaju najniže srednjake u prvoj dekadi (Kosanica svega 9.9°C, Njegovuđa 10.4°C).

Podgorička istorija prve septembarske dekade, ova je bila toplija od all-time prosjeka za 1.1°C - pripada zoni normalno:



Još jedna zanimljivost je da Podgorica bilježi samo 1 tropski dan (prosjek 4.8), dok ih Ulcinj broji  5, a Danilovgrad čak 8.

Na uzorku od 9 glavnih stanica i u odnosu na prethodnih 13 godina dvije dekade u nizu su hladnije od prosjeka:



Čini se da će druga dekada donijeti nešto više dinamike...

[Matija Milosevic]

Prelijep dan
24.1 C

[Poledica]

Dan za svake aktivnosti.

[Matija Milosevic]

To jeste ali sa meteoroloskog aspekta izuzetno smorno 
Ima neke zanimiljivosti na vidiku
Vodostaji su na minimumu